Παρόλο που η Αθήνα δεν είχε δείξει αρχικά δείγματα επαναστατικής δράσης, η προκήρυξη της Επανάστασης το Μάρτιο ανησύχησε τους Τούρκους της πόλης που στις 9 Απριλίου 1821 φυλάκισαν τους 12 δημογέροντες από τις αρχοντικές οικογένειες των Αθηνών στον Κουλά, τον πύργο της Ακρόπολης. Αρκετοί χωρικοί από τα Μεσόγεια με αρχηγό τον Δήμο Αντωνίου κατόρθωσαν να εισβάλουν στην τειχισμένη πόλη των Αθηνών τη νύχτα της 25ης Απριλίου. Οι Τούρκοι πανικόβλητοι έσπευσαν να οχυρωθούν με τις οικογένειές τους στο ισχυρότατο φρούριο της Ακροπόλεως. Η πολιορκία της πόλης λύθηκε με την άφιξη του Ομέρ Βρυώνη τον Ιούλιο στην Αθήνα, ενώ μετά την αποχώρησή του το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς ξεκινά νέα πολιορκία με κανόνια και λαγουμιτζήδες. Εξαντλημένοι από την πείνα, τη δίψα και τον καλοκαιρινό καύσωνα, οι πολιορκημένοι Τούρκοι παραδίδονται τελικά στις 10 Ιουλίου 1822. Ο πίνακας αποδίδει αυτή τη δεύτερη πολιορκία.
Η παράσταση αναπτύσσεται ημικυκλικά γύρω από το βράχο της Ακρόπολης. Τα σημαντικότερα αθηναϊκά μνημεία (Ακρόπολη, Στύλοι Ολυμπίου Διός, Πύλη Αδριανού) δημιουργούν ένα αναγνωρίσιμο και αισθητικά ενδιαφέρον σκηνικό. Η εικόνα των γυναικών που καταφθάνουν στο πεδίο της μάχης για να περιποιηθούν τους πληγωμένους αγωνιστές ή να θρηνήσουν τους πεσόντες είναι ιδιαιτέρως συγκινητική.
Ο πίνακας “Η Άλωσις της Κωνσταντινουπόλεως” (ή “Fall of Constantinople”) του Παναγιώτη Ζωγράφου, υπό την καθοδήγηση του Ιωάννη Μακρυγιάννη, ανήκει στη σειρά ιστορικών ζωγραφικών έργων που απεικονίζουν σημαντικά γεγονότα της ελληνικής ιστορίας, κυρίως της Επανάστασης του 1821.
🔹 Περιγραφή του Πίνακα
Ο πίνακας απεικονίζει την Άλωση της Κωνσταντινούπολης στις 29 Μαΐου 1453 από τους Οθωμανούς υπό τον Μωάμεθ Β’.
Κεντρικά Στοιχεία του Πίνακα
Η Πόλη σε πολιορκία
- Οι Οθωμανοί στρατιώτες επιτίθενται στα τείχη της Κωνσταντινούπολης.
- Τα βυζαντινά τείχη απεικονίζονται ισχυρά, αλλά ήδη παραβιασμένα.
Ο Κωνσταντίνος ΙΑ’ Παλαιολόγος
- Ο τελευταίος αυτοκράτορας των Βυζαντινών εμφανίζεται στη μάχη, πολεμώντας μέχρι τέλους.
- Συχνά παρουσιάζεται με φωτοστέφανο, συμβολίζοντας την ηρωική του θυσία.
Ο Μωάμεθ Β’ και οι Οθωμανοί
- Ο Μωάμεθ ο Πορθητής εμφανίζεται έφιππος, συμβολίζοντας τη δύναμη και την αποφασιστικότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
- Οι στρατιώτες του εισβάλλουν στην πόλη.
Η Αγία Σοφία
- Συχνά απεικονίζεται στο βάθος ως σύμβολο του Χριστιανισμού που μετατρέπεται σε τζαμί.
Θρησκευτικά και εθνικά σύμβολα
- Ο πίνακας, όπως και οι άλλοι της σειράς του Μακρυγιάννη, έχει έντονες θρησκευτικές αναφορές, παρουσιάζοντας το γεγονός ως μια θεϊκή δοκιμασία για τον ελληνισμό.
🔹 Σημασία του Έργου
- Αντανακλά την εθνική και θρησκευτική ταυτότητα του ελληνισμού.
- Συνδέει την Άλωση του 1453 με την Επανάσταση του 1821, δείχνοντας τη συνέχεια του ελληνικού αγώνα.
- Προβάλλει το αφήγημα ότι η Άλωση ήταν μια δοκιμασία που οδήγησε τελικά στην Ελευθερία της Ελλάδας.
Ο πίνακας “Η Άλωσις της Κωνσταντινουπόλεως” (ή “Fall of Constantinople”) του Παναγιώτη Ζωγράφου, υπό την καθοδήγηση του Ιωάννη Μακρυγιάννη, ανήκει στη σειρά ιστορικών ζωγραφικών έργων που απεικονίζουν σημαντικά γεγονότα της ελληνικής ιστορίας, κυρίως της Επανάστασης του 1821.
🔹 Περιγραφή του Πίνακα
Ο πίνακας απεικονίζει την Άλωση της Κωνσταντινούπολης στις 29 Μαΐου 1453 από τους Οθωμανούς υπό τον Μωάμεθ Β’.
Κεντρικά Στοιχεία του Πίνακα
Η Πόλη σε πολιορκία
- Οι Οθωμανοί στρατιώτες επιτίθενται στα τείχη της Κωνσταντινούπολης.
- Τα βυζαντινά τείχη απεικονίζονται ισχυρά, αλλά ήδη παραβιασμένα.
Ο Κωνσταντίνος ΙΑ’ Παλαιολόγος
- Ο τελευταίος αυτοκράτορας των Βυζαντινών εμφανίζεται στη μάχη, πολεμώντας μέχρι τέλους.
- Συχνά παρουσιάζεται με φωτοστέφανο, συμβολίζοντας την ηρωική του θυσία.
Ο Μωάμεθ Β’ και οι Οθωμανοί
- Ο Μωάμεθ ο Πορθητής εμφανίζεται έφιππος, συμβολίζοντας τη δύναμη και την αποφασιστικότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
- Οι στρατιώτες του εισβάλλουν στην πόλη.
Η Αγία Σοφία
- Συχνά απεικονίζεται στο βάθος ως σύμβολο του Χριστιανισμού που μετατρέπεται σε τζαμί.
Θρησκευτικά και εθνικά σύμβολα
- Ο πίνακας, όπως και οι άλλοι της σειράς του Μακρυγιάννη, έχει έντονες θρησκευτικές αναφορές, παρουσιάζοντας το γεγονός ως μια θεϊκή δοκιμασία για τον ελληνισμό.
🔹 Σημασία του Έργου
- Αντανακλά την εθνική και θρησκευτική ταυτότητα του ελληνισμού.
- Συνδέει την Άλωση του 1453 με την Επανάσταση του 1821, δείχνοντας τη συνέχεια του ελληνικού αγώνα.
- Προβάλλει το αφήγημα ότι η Άλωση ήταν μια δοκιμασία που οδήγησε τελικά στην Ελευθερία της Ελλάδας.